Wat is de rol van de EU met betrekking tot online kansspelen en regulering van de markt? De wetgeving in Europa met betrekking tot online kansspelen, mag je gerust ‘diffuus’ noemen. Wat is de rol van de EU in online kansspelen en regulering van de markt en hoe staat Nederland er eigenlijk in.
Cross nationaal spelen
Online casino’s en gameproviders krabben zich achter de oren, want wat mag nou wel en wat mag nou niet? Sinds de opkomst van online casino en de spectaculaire groei van de markt, zijn er een hoop vragen gerezen over de veiligheid van de speler, en de verantwoordelijkheid van de aanbieders van online kansspelen. Het gevolg? Een web aan steeds weer veranderende regels.
Zowel voor de speler als de aanbieder bestaat onduidelijkheid. Politici kunnen het niet met elkaar eens worden binnen de afzonderlijke lidstaten. Dat hebben we de afgelopen jaren in Nederland met interesse gevolgd. Ook in andere landen binnen de EU bestaat weinig duidelijkheid. Wat mag wel, en wat mag niet? Om daar inzicht in te krijgen, zou een eenduidig EU beleid een belangrijke stap zijn, zeker gezien het crossnationale karakter van online kansspelen.
Waar trekken we de grens?
Als je achter je computer, tablet of telefoon kruipt om een online game of kansspel te spelen, ben je niet bezig met het land waarin je speelt. Je wilt gewoon genieten van het spel van je keuze, of dat nu door een Nederlandse, Spaanse of Engelse provider wordt aangeboden. Toch kleven er wel risico’s aan die vrijheid, want er zijn veel illegale aanbieders op de markt. Spelers lopen dan ook het risico bij een online casino te spelen dat zonder licentie opereert. Er bestaat dan een kans dat er niet zorgvuldig met de persoonsgegevens van de speler wordt omgegegaan, of erger; dat een casino niet eerlijk handelt.
Het is dus noodzakelijk dat de overheid en de Europese toezichthouders regels formuleren om het speelklimaat veilig te houden. Alleen bij een casino met de juiste licenties is de veiligheid van de speler immers gewaarborgd. Online gaming wordt per definitie aangeboden op het wereldwijde web; het internet wel te verstaan. Dat roept vragen op zoals; waar ligt dan de grens of, waar stel je die? Moeten we de grenzen per land trekken, per server, per provider, of bij de locatie of nationaliteit van de speler? Op welke basis bouwen we de complexe wetgeving rondom kansspelen en vinden we antwoorden op de belangrijke vragen rondom veiligheid en transparantie.
€85 miljard
De Europese gokmarkt is goed voor ongeveer €85 miljard, en groeit ieder jaar met zo’n drie procent. In de Europese Unie zijn er naar schatting 6.8 miljoen actieve spelers. In Nederland is de Kansspelautoriteit (KSA) actief bezig om illegale aanbieders aan te pakken. Dit met het oog op de nieuwe kansspelwet die waarschijnlijk begin volgend jaar in werking zal treden. Aanbieders mogen geen online casino’s aanprijzen en er wordt in het bijzonder gelet op sites die zich specifiek op de Nederlandse speler richt. Daarnaast wil de KSA ook voorkomen dat legale casino’s in andere landen dan Nederland binnen de EU, zich richten op het werven van Nederlandse spelers.
Richtlijnen Europese Commissie
Hoewel de regels rondom online kansspelen in de EU per land uiteenlopen, zijn er wel Europese richtlijnen aangaande het reguleren van online kansspelen opgesteld door de Europese Commissie. Dat gebeurde in 2014. Er werden in dat jaar 52 punten vastgelegd die niet wettelijk bindend zijn maar in grote lijnen de regels omschrijven die nu al door veel landen binnen de EU gehanteerd worden. Dat het richtlijnen betreft, verklaart meteen een groot deel van de onduidelijkheid, want in feite kan ieder lidstaat er dus zijn eigen draai aan geven, en dat doen ze.
Het voorgestelde beleid opgesteld door de Europese Commissie (EC) richt zich vooral op het belang van communicatie en transparantie van de markt om de veiligheid van spelers in Europa zo veel mogelijk te waarborgen. Ook moedigt het preventie van kansspelverslaving aan. Globaal kunnen we zeggen dat de geformuleerde richtlijnen het belang benadrukken van de volgende drie punten.
- De naleving van het kader gesteld door de EU met betrekking tot open communicatie. Dat wil zeggen dat er openheid van zaken gegeven moet worden door de partijen die kansspelen online aanbieden. Er moet antwoord gegeven kunnen worden op vragen als; Wie speelt er? Hoeveel wordt er gespeeld? Waar wordt er gespeeld?
- Het beschermen van klanten en kwetsbare groepen van online kansspelen; daarvoor worden verschillende mogelijkheden voorgesteld zoals:
- Waarschuwingsberichten op de landingspagina van online casino’s waarin de risico’s van kansspelverslaving worden benadrukt;
- Toepassing van het KYC principe (Know Your Custumer): Spelers moeten zich in ieder land binnen de EU registeren bij de uitbater, en een aantal gegevens achterlaten;
- Melding van de leeftijdgrens, bedrijfsnaam, en plaats van registratie op landingspagina;
- Het aanbieden van een tijdelijk account aan nieuwe spelers voordat er een permanent account wordt aangemaakt;
- Het in beeld brengen van een timer tijdens het spelen;
- Zelftest voor spelers om eigen spelgedrag te controleren;
- De mogelijkheid voor spelers om zichzelf de toegang tot het casino te kunnen ontzeggen;
- Verbetering van de administratieve samenwerking en efficiënte handhaving door het verstrekken van vergunningen en het periodiek controleren van het spelaanbod van de aanbiedende partijen. De gokmarkt zou baat hebben bij een aantal vaste regels voor het verkrijgen van een licentie. Dit om extra administratie en kosten te minimaliseren.
Verwarring
Zoals we in de richtlijnen kunnen zien, worden veel van deze maatregelen door de gereguleerde aanbieders binnen de EU al gehandhaafd. De verwarring binnen de EU begint dan ook bij het gebrek aan consistentie aangaande de regulering van de online gamingmarkt. Zoals gezegd; voor verschillende landen gelden verschillende regels. De nuance ligt steeds ergens anders. Maar daar moet je bij optellen dat er ook binnen de verschillende segmenten van online gaming – denk aan online poker, sportweddenschappen of loterijen – vaak specifieke regels en richtlijnen gelden. En dan loopt er hier en daar nog de nodige rechtszaak die meestal geboren wordt uit de morele discussie die aan gokken kleeft.
EU licenties
Daar waar (online) gokken gereguleerd is, moeten aanbieders over de juiste vergunningen en licenties beschikken. In de meeste landen moeten aanbieders een licentie aanvragen. Op Malta moet je om een vergunning te krijgen bijvoorbeeld aan specifieke eisen voldoen. In België en Griekenland worden maar beperkt vergunningen verstrekt en in landen als Noorwegen, Polen, Zweden en Zwitserland wordt slechts één partij toegestaan kansspelen aan te bieden, en dit is een bedrijf dat in het bezit is van de overheid.
Een ethisch debat
Het debat rondom online gaming in Europa is veelal een ethisch debat. Vragen over veiligheid en regulering moeten we dan ook in het licht zien van wat algemeen moreel verantwoord is. Dat maakt het er allemaal niet makkelijker op. Want we hebben te maken met een groot aantal verschillende landen, met hun eigen cultuur en eigen visie op dit vraagstuk.
Sommige politici zien er geen kwaad in, een potje gokken, in welke vorm dan ook. Het is een onschuldige vrijetijdsbesteding. De oppositie verklaart de online kansspelmarkt tot een moreel verwerpelijk fenomeen dat vooral slachtoffers eist, die niet alleen verslaafd raken, maar ook geld kwijtraken.
Ga er als beleidsmaker maar aanstaan; het opstellen van een reglement waarin zowel de speler voldoende beschermd wordt, en de provider voldoende gereguleerd. Het is te hopen dat er de komende jaren een meer coherent beleid kan worden gevormd dat correspondeert met de betrokken landen binnen de EU en veiligheid biedt aan alle spelers.
