Heel de wereld bereikte de 23-jarige Indy Wellink met het idee van genderloze speelkaarten. De studente uit Voorburg haalde het nieuws: van Rusland tot Brazilië en van Groot-Brittannië tot de Verenigde Staten; overal werd over het idee van Indy gesproken. Dat leverde zowel positieve als negatieve reacties op en ook in ons team merkte ik al meteen de verdeeldheid op over het voorstel: terwijl de één het geniaal vond, was de ander van mening dat genderneutrale speelkaarten gekkenwerk was.
Ik schreef er een blogartikel over en kwam ook met Indy Wellink zelf in contact aan wie ik onze uiteenlopende meningen voorlegde. Haar reactie daarop was even spoedig als sympathiek: ze had aan iedereen in ons team wel iets te zeggen. Toch zouden we niet snel daarna ontdekken dat het idee van speelkaarten waar de vrouw niet minder waard is dan de man eigenlijk al bestond: in 2017 kwam al een soortgelijk product uit. Ik leg het je graag uit.
Meer over poker Meer over blackjack Meer over baccarat
Over de genderloze speelkaarten
Ineens stelde de fanatieke kaartspeelster Indy Wellink zichzelf de vraag: Waarom is de heer eigenlijk meer waard dan de vrouw?” En die vraag zou de basis zijn voor een idee dat massaal in het nieuws zou komen: genderloze speelkaarten. Het idee kwam bij d’r op tijdens de pandemie en ze zou de kaarten zelfs op de markt brengen: gouden, zilveren, en bronzen kaarten in plaats van de heer, vrouw, en boer. De gouden, zilveren, en bronzen kleuren kennen we tenslotte van de Olympische Spelen en het idee erachter is bij iedereen bekend. Daarmee is er dus in haar kaartendek geen sprake ongelijkheid meer tussen man en vrouw. Het concept heeft vorm gekregen via de in oktober 2020 gelanceerde GSB Playing Cards.
Het team van Casino.nl reageert fel
Zelf hoorde ik het idee van de GSB Playing Cards tijdens het nieuws op Radio 2 en ik appte meteen Tim even of hij het idee al had gezien. “Blogartikeltje over schrijven?”, vroeg ik hem, waarop hij direct liet weten daar niet zo’n trek in te hebben. Het kwam er allemaal op neer dat hij het niet zo’n goed idee vond, omdat we niet teveel moeten doorslaan met het gendeneutraal willen maken van alles. Die reactie verbaasde mij, want ik vond het juist wel hoognodig. Enfin, lang verhaal kort: we hadden binnen ons team zowel voor,- als tegenstanders en sommigen waren daar best nogal fel in (Petra en Tim bijvoorbeeld). Ik besloot om iedereen binnen ons team naar zijn of haar mening te vragen naar de genderneutrale speelkaarten en dat zou zorgen voor een spraakmakende publicatie waar ook Indy Wellink een reactie op had.
Meer weten? Lees mijn blogpost Genderloze speelkaarten: geniaal of gekkenhuis?
Kween Cards: eerste idee komt uit 2017
Dat het idee van de studente nogal wat teweeg heeft gebracht, lijkt me dus wel duidelijk. Alleen blijkt het idee toch niet helemaal nieuw. Daar moet ik wel meteen een kleine nuance bij maken: nee, ik wil niet beweren dat het idee gejat is. Ik wil simpelweg stellen dat het idee, — in iets andere vormen weliswaar — al een tijdje bestond en dat de aanleiding daarvoor precies hetzelfde was als bij de GSB Playing Cards van Indy Wellink. Daarvoor moeten we terug naar 2017 toen de zogenaamde Kween Cards werden gepost op Kickstarter.
De gedachte als de Kween Cards is als volgt:
Waarom zouden mannen een hogere rang moeten hebben dan vrouwen? We hebben de allereerste speelkaarten gemaakt om dit probleem in bij kansspelen aan te pakken.
De inspiratie:
We willen de rollen omdraaien! Onze kaarten zijn bedacht om een vuist te maken tegen seksisme dat ook bij speelkaarten duidelijk merkbaar is. Door mensen de keuze te geven welk geslacht meer waard is, willen we een meer gelijkwaardige, inclusieve omgeving promoten en de discussie aangaan over gendergelijkheid. We willen een plek creëren voor vrouwelijke speelsters.
Waarom het idee uniek is:
Kween Cards zijn het allereerste kaartspel met feministische speelkaarten dat de geslachten omgooit. Het idee dat speelkaarten al ongeveer 1000 jaar niet zijn veranderd, laat ons zien hoe iets triviaal als een kaartendeck het stigma kan versterken dat mannen meer waard zijn dan vrouwen. Het is tijd voor een verandering.
GSB Playing Cards vs. Kween Cards
Daarmee is het idee uit 2017 op dat moment inderdaad uniek, voor zover ik nu kan zien althans. Voor het idee van Indy Mellink geldt dat automatisch dus weer niet, al heeft het concept wel een iets andere invulling gekregen. Bij de Kween Cards kunnen de vrouwen zowaar het dominante geslacht zijn terwijl er bij de GSB Playing Cards helemaal geen geslachten zijn en er dus ook niemand dominant is. Er is bij Indy’s idee sprake van complete gelijkheid en dat is bij het dominant zijn van een bepaald geslacht dus weer niet het geval. Daarnaast is er bij de Kween Cards gezorgd voor vrouwen met verschillende kleuren terwijl de verschillende huidskleuren bij het Nederlandse idee zijn weggewerkt om zo van het idee af te komen dat een bepaalde huidskleur meer waard zou zijn dan een andere kleur.
Flashkaarten met zwarte personages
Daarmee kom ik ook meteen uit bij het volgende idee van Octavian Johnson die in september 2020 flashkaarten zou uitbrengen die gericht zijn op zwarte personages. In dit geval hebben de zwarte persoonlijkheden een educatieve rol en zijn de kaarten niet bedoeld voor tafelspellen als bijvoorbeeld blackjack. Flashkaarten staan ook bekend als geheugenkaarten en zijn kaartjes met op de ene kant van de kaart een vraag of aanwijzing en op de andere zijde het antwoord. Flashkaarten worden gebruikt als leermiddel.
De Amerikaanse initiatiefnemer zegt daar zelf over:
Elk detail dat aan elke kaart wordt toegevoegd, zelfs tot aan de gebruikte kleuren, heeft een diepere betekenis. Johnson zegt dat rood de strijd vertegenwoordigt die de figuren doormaakten. Het staat ook voor bloed, zweet, tranen en alles wat ze hebben opgeofferd.
Daar voegt hij aan toe:
Net als bij een normaal kaartspel, zijn de kaarten onderverdeeld in 4 kleuren. De vier kleuren verdelen de 4 categorieën: atleten, muzikanten, wetenschappers en activisten.
Of zoals hij het ook wel noemt:
Black excellence — Zwarte excellentie.
GSB Playing Cards vs. Black History Cards
En daarmee raakt het idee eigenlijk meteen de andere kant van de medaille. Want de kaarten staan zo niet voor gelijkheid, maar dat zwarte prominente figuren volgens Johnson excellent zijn, eminent, uitmuntend, eersteklas. Of zelfs superieur misschien? Laat ik het er maar op houden dat hij vast zal bedoelen dat zwarte mensen ook excellent zijn, net als witte mensen. De kleurfactor is ook meteen het grootste verschil met GSB Playing Cards, want voor Indy was deze discussie juist reden om huidskleuren helemaal te verbannen uit haar kaartendek. Daarnaast zijn de Black History Cards ook flashcards in plaats van speelkaarten. Wel probeert het zwarte mensen centraal te zetten in plaats van witte mensen.
Conclusie
Met het lanceren van de GSB Playing Cards heeft de studente uit Voorburg niet alleen een product uitgebracht dat wereldwijd het nieuws haalde, ze heeft ook voor een hoop discussie gezorgd in zowel binnenland als buitenland. Toch vertoont het ogenschijnlijk innovatief idee wel de nodige raakvlakken met andere kaarten die al waren uitgebracht voordat de GSB Playing Cards überhaupt op de markt kwamen en ook dat mag best worden gezegd. Of de Nederlandse initiatiefneemster dat ook geweten zal hebben? Dat durf ik niet te zeggen, maar wat mij betreft mogen de andere ideeën ook wat credits krijgen. Bij deze dan alsnog. Vanuit The Netherlands.
