Je hebt het vast wel eens een keer gedaan, ‘kop of munt’ spelen. Om zo te bepalen wie er aan de beurt is of wie er een bepaald voordeel krijgt. Het is heel menselijk om na een paar keer ‘kop’ te denken dat dat de volgende gooi wel ‘munt’ moet worden. Je zet daarom overtuigd in op munt. Maar helaas, het is opnieuw kop geworden en je verliest de ronde. En dat zorgt voor een hoop onbegrip. Want het had munt móéten worden.
Of toch niet? Want deze onterechte aanname staat bekend als de denkfout van de gokker of de Monte Carlo-misvatting. Goed, in dit geval heb je een onschuldige kop-of-munt ronde verloren, dus de schade valt nog enigszins te overzien. Maar deze simpele denkfout heeft in 1913 een een paar bezoekers van het Monte Carlo heel veel geld gekost. Het balletje van de roulettetafel was al 15 keer op het zwarte vakje beland. De kans daarop is natuurlijk heel erg klein. De kans dat dit 17 of 18 keer gebeurt is zelfs nog een stuk kleiner. Dus de bloedfanatieke casino bezoekers begonnen allemaal hoge bedragen in te zetten op rood. Helaas voor hen bleef het balletje maar op zwart vallen. Pas bij de 27e keer kwam de bal eindelijk op rood terecht, maar toen waren de meeste spelers hun geld al kwijt. Over een misvatting gesproken.
Nee, er is geen compenserende kracht
Mensen zijn van nature geneigd om te denken dat toeval een soort van compenserende kracht heeft. Helaas voor de mensen die nu hun geliefde casino strategie in duigen zien vallen; nee, er bestaat niet zoiets als een compenserende kracht. De kans op kop of munt is voor beide kanten 50%, dus op de lange termijn moet het aantal keren kop en munt nagenoeg gelijk zijn. Het muntstuk heeft niet onthouden dat de laatste keer kop is geworden en het roulette balletje wist de 27e keer niet dat het de keer daarvoor zwart was geworden.
Elke worp is een volledig nieuwe spelsituatie, met elke keer weer dezelfde kansen. Die beginnen elke keer weer van voren af aan. Het roulette spel heeft namelijk geen geheugen.
De cognitive bias van spelers
Gokkers denken na een x-aantal worpen aan te voelen wat er gaat gebeuren. Of sterker nog, ze denken precies te weten wat er gaat gebeuren. Elke speler heeft hier wel een eigen gevoel bij of verklaring voor. De ene speler maakt een simpele optelsom en de andere speler baseert zich op allerlei ingewikkelde statistieken. Dit noemen we ook wel de cognitive bias, een veel gemaakte denkfout waarmee bepaalde uitkomsten worden verwacht. De reden voor die aannames? Simpelweg omdat ze logisch zouden zijn en het meest voor de hand liggen. Toch bestaat er niet zoiets als logica in de wereld van kansspelen. De uitkomst van een kansspel is áltijd onvoorspelbaar. Ook de 20e, 25e of 30e keer.
Verantwoord gokken doe je bij betrouwbare casino’s
Als je op een link klikt en aanmeldt, ontvangen wij een kleine vergoeding, maar er zullen geen kosten voor jou zijn. We raden alleen veilige, gelicentieerde en betrouwbare kansspelaanbieders aan.
Trap er niet in
Toch is het heel natuurlijk om in dit soort aannames te trappen. Want we kunnen allemaal wel een bepaalde spelsituatie bedenken. Stel je bijvoorbeeld eens voor dat je al de hele middag roulette speelt, uiteraard op je favoriete nummer, in dit geval nummer 17. Het zit niet mee, je geluksnummer valt al de hele middag niet. Je zou er bijna gek van worden. Je besluit daarom maar pauze te nemen en naar het toilet te lopen. Maar uitgerekend op dat moment valt nummer 17, twee keer zelfs. Hoe is dat in hemelsnaam mogelijk? Hier moet wel iets aan de hand zijn. Dit wordt ook wel een herkenbare confirmation bias denkfout genoemd. Begrijpelijk, maar je moet er niet teveel achter gaan zoeken. Ook zijn er sommige spelers die het erbij zweren dat ze bij een bepaald casino nooit verliezen aan de roulette. Het is natuurlijk mooi als iemand er volop vertrouwen in heeft, maar laat je vooral niet gek maken. Gelijke regels berekent gelijke kansen. Ongeacht de omgeving of het moment van spelen.
Dus wat doe je de volgende keer?
Dus wat doet je voortaan doen als je tijdens de vakantie op straat wordt uitgedaagd voor kop-of-munt? En als de omstanders je druk vertellen dat het al 15 keer achter elkaar kop is geworden? Dan kies je voor de kant wat jij denkt dat het gaat worden, zonder ook maar te luisteren naar de omstanders. Of je kijkt even uitvoerig of de munt niet ergens verzwaard is.